Czym jest kapitał erotyczny?
Pojęcie kapitału erotycznego obejmuje nie tylko urodę, ale też styl ubierania się, sposób bycia, energię czy umiejętności społeczne, które mogą przyciągać uwagę innych. Badaczki zwracają uwagę, że w relacjach zawodowych te cechy – choć formalnie nie powinny mieć znaczenia – często wpływają na decyzje dotyczące zatrudnienia czy awansu.
Od teorii do praktyki – co pokazują badania?
Zespół z UŁ analizował, jak pracodawcy i rekruterzy oceniają kandydatów w różnych kontekstach kulturowych i branżowych. Wyniki wskazują, że atrakcyjność i sposób autoprezentacji mogą ułatwiać zdobycie uwagi i budować pozytywny pierwszy obraz kandydata. Jednocześnie, kiedy wymagania dotyczące kompetencji są jasno określone, wpływ kapitału erotycznego wyraźnie maleje.
Co ważne, wiele osób deklaruje, że nie kieruje się wyglądem czy stylem, jednak praktyka pokazuje co innego – powstaje wyraźny dysonans między tym, co badani mówią, a tym, jak faktycznie oceniają innych.
Strategie i ryzyka
Badania pokazały także, że kapitał erotyczny bywa wykorzystywany świadomie – np. poprzez dobór stroju czy zachowania podczas rozmów rekrutacyjnych. Może on działać jako atut, ale niesie też ryzyko: kandydatki i kandydaci są narażeni na stereotypy, uprzedzenia i nie zawsze sprawiedliwą ocenę.
Wnioski dla zarządzania zasobami ludzkimi
Publikacje prof. Wojtaszczyk i dr Syper-Jędrzejak podkreślają potrzebę większej świadomości wśród pracodawców i specjalistów HR. Kapitał erotyczny, choć realnie funkcjonuje w miejscu pracy, nie powinien zastępować oceny kompetencji. Jego nadmierny wpływ może prowadzić do utrwalania nierówności, szczególnie w odniesieniu do płci czy wieku.
Artykuły badaczek ukazały się w prestiżowych czasopismach międzynarodowych, m.in. Sexuality & Culture, SN Business & Economics oraz Archives of Sexual Behavior. Wyniki ich badań wnoszą istotny głos do globalnej dyskusji o tym, jak wygląd i autoprezentacja kształtują relacje zawodowe w XXI wieku.
Zapraszamy do lektury:
- [2022] Erotic capital and its role in the assessment of candidates and employees: scale development and validation. Decision, 49, 395–413.
- [2025] Erotic Capital: The Role of Attractiveness in Employment and Private Life. Archives of Sexual Behavior, 54, 1875–1893.
- [2025] Understanding the Role of Erotic Capital in Recruitment: Imaginaries and Candidates Experiences. Sexuality & Culture.
Prof. Katarzyna Wojtaszczyk – profesorka Uniwersytetu Łódzkiego z Wydziału Zarządzania. Jej zainteresowania badawcze obejmują zarządzanie zasobami ludzkimi, komunikację w organizacjach oraz współczesne trendy w HR. Autorka licznych publikacji w międzynarodowych czasopismach, w tym poświęconych roli kapitału erotycznego w pracy zawodowej.
Dr Marzena Syper-Jędrzejak – adiunkt na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego. Specjalizuje się w badaniach nad zarządzaniem kapitałem ludzkim, rozwojem pracowników i procesami rekrutacyjnymi. Jej najnowsze badania koncentrują się na wpływie atrakcyjności i autoprezentacji na ocenę kompetencji w środowisku pracy.
Redakcja: Małgorzata Jasińska i Michał Gruda (Centrum Współpracy z Otoczeniem i Społecznej Odpowiedzialności Uczelni)